„BRAT MOJEGO DZIADKA” 

Rodzeństwem mojego Dziadka Stanisława Książka ur. w 1894 r. w Boryczówce Byli: Jan ur. w 1892 r. (Prastryj - nazywany przez nas wujem), Maria ur.1899 r. , Józefa ur.1902 r. i Magdalena ur.1907 r. Rodzicami wyżej wymienionych Byli - Władysław Książek ur. w 1860 r. w Boryczówce i Antonina Książek ur. w 1866 r. z domu Romaniewicz (moi pradziadkowie). 

Moja prababka Antonina Książek z domu Romaniewicz ze swoją córką Józefą i wnukami, od lewej strony stoją: Janina-córka Józefy, Michał i Antonina – rodzeństwo mojego ojca Władysława.Zdjęcie wykonane w Boryczówce w latach 30 minionego wieku.
Moja prababka Antonina Książek z domu Romaniewicz ze swoją córką Józefą i wnukami, od lewej strony stoją: Janina-córka Józefy, Michał i Antonina – rodzeństwo mojego ojca Władysława.Zdjęcie wykonane w Boryczówce w latach 30 minionego wieku.

Brat mojego dziadka  Jan był najstarszym emigrantem z mojego rodu Książków. W 1917 r. Jan Książek w wieku 25 lat opuszcza swoją rodzinną wieś Boryczówkę i wyjeżdża do Kanady osiedlając się  w Winnipegu w prowincji Manitoba .W 1920 r. zmienia swoje rodowe nazwisko na angielsko brzmiące  Kensick i już jako John Kensick  otwiera   małą firmę krawiecką, którą prowadził, aż do emerytury. Na początku zatrudnia 10 osób wśród, których znajdują się: Polacy, Czesi i Ukraińcy . W tym czasie Jan żeni się z Kathleen Robel urodzoną w 1902 r. w Winnipegu , córką  czeskiego emigranta. Małżeństwo te miało 8 dzieci w tym: 4 córki i 4 synów. Dziś z tego rodzeństwa żyje trzech synów i jedna córka (inf. na dzień 5 marzec 2015 r.).

John Kensick w wieku 28 lat.
John Kensick w wieku 28 lat.
John Kensick z żoną Kathleen.
John Kensick z żoną Kathleen.
John Kensick 49 lat z żoną
John Kensick 49 lat z żoną

 W 1921 r. sponsorowana przez Jana  wyjeżdża z Boryczówki jego 22 letnia siostra Maria. W 1929 r. Maria wychodzi za mąż za Stanisława Popiela, który wcześniej wyemigrował z  Boryczówki. Temu małżeństwu w 1935 r. rodzą się bliźniaki – dziewczynka i chłopiec.

 

Chłopiec otrzymuje na  chrzcie imię Edward, a dziewczynka Adeline (Adela). Oboje już nie żyją. Stanisław Popiel podczas II Wojny Światowej służył w amerykańskiej żandarmerii wojskowej i podczas procesu zbrodniarzy wojennych w Norymberdze był w  grupie żandarmerii narodowej zabezpieczającej ten proces. 

 

Maria Książek lat 28.
Maria Książek lat 28.
Stanisław Popiel
Stanisław Popiel

Po zakończeniu II Wojny Światowej w 1948 r. do brata Jana  i siostry Marii dołącza ich najmłodsza siostra Magdalena z mężem Władysławem Lipka.

Władysław  Lipka lat 43
Władysław Lipka lat 43

Wujek Władysław przed wybuchem wojny wraz z poślubioną ciocią Magdaleną mieszkali w Buczaczu. Wujek  był leśniczym. W nocy z 9 na 10 lutego 1940 r.  oboje zostali deportowani przez Sowietów na Sybir w  północny rejon ZSRR  obwodu Krasnojarskiego. W 1941 r. powstaje Armia Andersa  ( II Korpus Polski ) do, której wstępuje wujek Władek. Ciocia  Magdalena opuszcza ZSRR po podpisaniu w lipcu 1942 r. porozumienia polsko-sowieckiego dotyczącego ewakuacji do Iranu Polskich Sił Zbrojnych oraz rodzin tych żołnierzy. Od 1942 r. przechodzi przejściowa migrację przez: Iran, Irak, Syrię, Libię i Egipt. W tym czasie zajmuje się polskimi sierotami w utworzonych ośrodkach dla małoletnich uchodźców. Podczas wojny wujek walczył we Włoszech i wraz z innymi zdobywał Monte Cassino.

Po zakończeniu wojny, II Korpus Polski zostaje przeniesiony z Włoch do Anglii i wtedy zaczęto łączyć rodziny wojskowych. W  sierpniu 1947 r. z Port Said  ciocia Magdalena opuszcza Egipt i udaje się do Southampton do Anglii do swojego męża. Po ponad rocznym pobycie w Anglii w październiku 1948 r. z portu w Liverpool, Lipkowie opuszczają  Anglię i osiadają w Kanadzie w Winnipegu , kończąc swój tułaczy los po świecie.

W Kanadzie ciocia pracowała w restauracji, której właścicielem był wujek Władek. Kiedy zbankrutowali to ciocia pozostała w domu, a wujek podjął pracę w budownictwie. W tym zawodzie  pracował, aż do emerytury. Powracamy do Boryczówki - w sierpniu 1945 r. z Boryczówki wjeżdża na Ziemie Zachodnie mój dziadek Stanisław Książek z żoną Elżbietą z domu Łukasiewicz oraz ich trójka dzieci: Władysław (mój ojciec),Antonina i Michał. Wraz z dziadkiem jednym transportem  wyjeżdżają: Antonina Książek ( matka dziadka) oraz  córka Antoniny-  Józefa Malejka (wdowa) z swoją córką Janiną. Dziadek Stanisław z żoną i trójką swoich dzieci przez pewien czas mieszkają w Brodowie, po czym  osiadają na stałe w Wądrożu. Ciocia Józefa Malejka z córką Janiną oraz jej matka Antonina osiedlają się w Muszkowie, woj. zachodniopomorskie. W 1952 r. umiera Antonina Książek matka – Jana, Stanisława, Józefy, Marii i Magdaleny. Po paru latach Józefa Malejka wraz z córką Janiną Badowską , zięciem i wnukami przenoszą się do Kostrzyna nad Odrą. W 1963 r. ciocia Józefa wyjeżdża do Kanady do siostry Magdaleny Lipka, w czasie trwania podróży umiera jej siostra Maria Popiel z , którą nie zdążyła się już spotkać. Nadchodzi pamiętny dla mnie rok 1967. W tym roku 14 kwietnia z Gdyni statkiem  „Batory” będąc wówczas 18 letnią dziewczyną odpływam do Kanady - ja Janina Książek ,córka Julii i Władysława, a zarazem wnuczka Stanisława . Po dwóch latach w 1969 r. wychodzę za mąż, wujostwo Lipka organizuje duże przyjęcie weselne na , które zapraszają gości pochodzących z Kresów Wschodnich zamieszkałych w Kanadzie i USA. Wśród zaproszonych były rodziny: Skwarków, Mularczyków, Kasperowskich, Paluchów i wielu innych, których nazwisk już nie pamiętam oraz rodziny  kombatanckie z, którymi razem emigrowali z Anglii. W 1969 r. dwa tygodnie po weselu umiera nagle pierwszy emigrant i najstarszy z rodzeństwa John Kensick  (brat mojego dziadka – kanadyjska oaza Książków), który przeżył 77 lat.


 Magdalena Lipka zdj. Książek z mężem Władysławem
Magdalena Lipka zdj. Książek z mężem Władysławem

Na początku lat 70 minionego wieku ciocia Józefa Malejka postanowiła powrócić do Kostrzyna N/O do  swojej córki Janiny i jej rodziny za, którą bardzo tęskniła. Zmarła 28.08. w 1978 roku. Jej córka Janina Badowska z domu Malejka po  długo trwałej chorobie i cierpieniach zmarła w 2014 r. W 1980 r. do Kanady emigruje Stasia, druga wnuczka  Stanisława Książka , a w 1983 r. wnuk Czesiek  ( moje rodzeństwo). Nasz dziadek Stanisław Książek umiera 21 czerwca 1977 r.

Rodzeństwo od lewej Józefa Malejka zdj. Książek, Stanisław Książek i Magdalena Lipka zdj. Książek.
Rodzeństwo od lewej Józefa Malejka zdj. Książek, Stanisław Książek i Magdalena Lipka zdj. Książek.

W latach 80 tamtego wieku odchodzą do Pana – bratowa Kathleen Kensick, szwagier  Władysław Lipka  oraz najmłodsza z sióstr z domu Książek, ciocia Magdalena. Po śmierci naszego ojca  Władysława  Książka w 1991 r. dołącza do swoich dzieci mieszkających w Kanadzie nasza mama  Julia Książek z domu Pająk urodzona w Trembowli . Dziś mając 88 lat doczekała się : jednego wnuka, jednej wnuczki oraz dwóch prawnuków i jednej prawnuczki. Nasza mama jest ostatnią najstarszą emigrantką w tej rodzinie pochodzącej z Kresów Wschodnich.

 

Winnipeg, dnia 31 marca 2015 r.                                                Janina  Smrekar z domu  Książek.